Phá Lông Đền Lượn Sóng – Bí Quyết Ổn Định Cho Mọi Công Trình

Lông Đền Lượn Sóng là gì?

Lông Đền Lượn Sóng (Wave Washer) hay vòng đệm vênh sóng là một sản phẩm cơ khí, được sản xuất theo DIN 137 hoặc ISO 7093-1 từ vật liệu thép không gỉ . Có chức năng tương tự như một chiếc lò xo cho bu lông.

Lông đền gợn sóng được sử dụng để làm lệch hướng áp lực trong một phạm vi tuyến tính. Từ đó giảm thiểu sự va đập và rung động ở những vị trí lắp ráp giữa bulông hoặc đai ốc với các bộ phận khác. Lông đền lượn sóng có độ bền và khả năng chống ăn mòn cao, phù hợp sử dụng trong những ngành ô tô, kỹ thuật cơ khí, gia dụng và công nghiệp điện tử...

Cấu tạo Lông Đền Lượn Sóng

Vòng ngoài

• Đây là phần viền ngoài của lông đền, có đường kính từ 8 mm (M4) đến 67.5 mm (M50), tùy thuộc vào kích thước bu lông. Vòng ngoài được uốn thành các gợn sóng để tăng độ đàn hồi, giúp phân tán áp lực đều lên bề mặt, giảm thiểu sự mài mòn tại các điểm tiếp xúc với bu lông và đai ốc.

Vòng trong

• Phần trung tâm của lông đền, có đường kính trong từ 4.3 mm (M4) đến 51.4 mm (M50), được thiết kế để vừa khít với thân bu lông. Đảm bảo lông đền ôm sát bu lông, tạo lực ép ổn định và ngăn chặn lỏng lẻo khi rung động xảy ra.

Phần gợn sóng

• Các gợn sóng được gia công chính xác, tạo thành các đỉnh và đáy uốn lượn, độ dày từ 0.2 mm đến 0.5 mm, giúp tăng khả năng đàn hồi và chịu lực, duy trì độ chắc chắn của mối nối trong điều kiện tải trọng thay đổi.
• Lông đền có thể có từ 3 đến 6 gợn sóng, mỗi gợn giúp hấp thụ lực và phân bổ áp suất đồng đều hơn
• Mặt cắt mỏng: Wave Washer thường có độ dày vật liệu khá mỏng để đảm bảo tính linh hoạt, nhưng vẫn đủ cứng để chịu lực nén.

Thông số kỹ thuật của Lông Đền Lượn Sóng

Tiêu chuẩn kỹ thuật của Lông Đền Lượn Sóng

Trên thị trường hiện nay, Lông đền lượn sóng được sản xuất theo nhiều tiêu chuẩn khác nhau, điển hình như DIN 137 hoặc ISO 7093-1.giúp cho khách hàng yên tâm hơn về chất lượng. Dưới đây, Mecsu sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về từng loại tiêu chuẩn và bản chất của chúng.

DIN 137

DIN 137 là một tiêu chuẩn công nghiệp của Đức, được ban hành bởi Viện Tiêu chuẩn hóa Đức, chuyên quy định các thông số kỹ thuật cho lông đền lượn sóng (wave washers).

Tiêu chuẩn DIN 137 được chia thành hai loại chính:

• DIN 137A: Lông đền lượn sóng dạng sóng liên tục (continuous wave), không có khe hở, tạo lực đàn hồi đều và ổn định. Loại này thường được sử dụng trong các mối ghép cần sự phân bố lực đồng đều.
• DIN 137B: Lông đền lượn sóng dạng sóng hở (split wave washer), có một khe hở trên vòng, giúp tăng tính linh hoạt khi lắp đặt, đặc biệt trong các không gian hẹp hoặc khi cần tháo lắp dễ dàng.

Lông đền lượn sóng được sản xuất theo tiêu chuẩn DIN 137 có kích thước từ M3 đến M36, phù hợp với các loại bu lông phổ biến trong cơ khí. Thiết kế sóng (thường 2-3 sóng trên một vòng) tạo ra lực đàn hồi, giúp lông đền lượn sóng hấp thụ rung động và duy trì lực căng trong mối ghép. Điều này rất quan trọng trong các ứng dụng cần giảm chấn, như lắp ráp ô tô hoặc thiết bị điện tử.

ISO 7093-1

• Đây là tiêu chuẩn quốc tế do International Organization for Standardization (Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế) phát triển, chuyên biệt cho lông đền lượn sóng. ISO 7093-1 là một phần của bộ tiêu chuẩn ISO 7093, nhưng phiên bản 1 đặc biệt dành cho lông đền lượn sóng với yêu cầu kỹ thuật khắt khe hơn.
• Lông đền lượn sóng theo tiêu chuẩn ISO 7093-1 chỉ có thể chịu được lực nén tối đa 800 N, với khả năng đàn hồi phục hồi 90% sau khi nén. Sản phẩm chịu rung động tần số 5-10 Hz, độ phẳng bề mặt dưới 0.02 mm, giúp tiếp xúc đều ới vật liệu nền. Thường được sử dụng trong động cơ ô tô hoặc máy móc công nghiệp.

Vật liệu sản xuất Lông Đền Lượn Sóng

Bảng thông số kích thước của Lông Đền Lượn Sóng

Phân loại Lông Đền Lượn Sóng

Theo độ dày

Độ dày của lớp vật liệu (trước khi uốn sóng) dao động từ 0.2 mm đến 0.5 mm. Đây là độ dày tấm kim loại ban đầu, không phải chiều cao tổng thể của gợn sóng.

Ví dụ:

• 0.2 mm: Độ đàn hồi thấp, chịu lực nén nhỏ (300-500 N), phù hợp cho tải nhẹ (nội thất, thiết bị gia dụng).
• 0.5 mm: Độ đàn hồi cao hơn, chịu lực lớn hơn (700-1000 N), dùng cho tải nặng hoặc rung động mạnh (máy móc công nghiệp, ô tô).

Độ dày gợn sóng ảnh hưởng trực tiếp đến độ đàn hồi và lực nén. Độ dày lớn hơn giúp tăng khả năng chịu lực nhưng làm giảm tính linh hoạt của lông đền.

Theo kích thước

• Hệ mét:

Kích thước từ M4 đến M50, bao gồm các kích thước phổ biến như M6, M8, M10, M12, tương ứng với đường kính trong từ 4.3 mm đến 51.4 mm. Đây là hệ đo lường phổ biến tại Việt Nam và châu Âu, phù hợp với hầu hết các loại bu lông.

• Hệ inch:

Ít phổ biến tại Việt Nam, nhưng có thể tùy chỉnh theo yêu cầu, ví dụ: 1/4 inch (đường kính trong khoảng 6.35 mm), 1/2 inch (đường kính trong khoảng 12.7 mm). Hệ inch thường được sử dụng trong các thiết bị nhập khẩu từ Mỹ hoặc Anh.

Theo hình dạng

• Lông đền lượn sóng dạng sóng đơn:

Có một lớp gợn sóng duy nhất, thường gồm 3-4 sóng trên chu vi, với độ đàn hồi vừa phải. Lực nén tối đa thường dao động từ 300-600 N (tùy kích thước và vật liệu, ví dụ: M6 làm từ thép carbon chịu khoảng 500 N). Loại này nhẹ, dễ lắp đặt, phù hợp cho các ứng dụng tải nhẹ hoặc rung động thấp (dưới 5 Hz).

• Lông đền lượn sóng dạng sóng đôi (hoặc đa lớp):

Có hai hoặc nhiều lớp gợn sóng, thường được thiết kế bằng cách chồng hai lông đền sóng đơn hoặc gia công tích hợp thành một sản phẩm có hai lớp sóng. Loại này tăng độ đàn hồi và khả năng chịu lực, với lực nén tối đa từ 700-1200 N (tùy kích thước và vật liệu), phù hợp với môi trường rung động mạnh (5-15 Hz) hoặc tải trọng cao hơn.

Theo vật liệu

Như đã chia sẻ ở phía trên, Lông đền lượn sóng có thể phân loại dựa trên vật liệu là thép carbon và Inox 304.

Ưu và nhược điểm của Lông Đền Lượn Sóng

Ưu điểm của Lông đền lượn sóng

• Tăng độ bám: Nhờ khả năng đàn hồi của mình, Lông Đền Lượn Sóng còn có tác dụng siết chặt mối ghép và giảm thiểu tình trạng lỏng ốc vít do rung động.
• Giảm ma sát và mài mòn: Hạn chế tình trạng ma sát, xước trong quá trình lắp ghép, từ đó nâng cao tuổi thọ của các chi tiết
• Phân bổ tải trọng tốt hơn: Lông đền lượn sóng giúp phân bổ tải trọng đồng đều trên bề mặt tiếp xúc, hạn chế tình trạng biến dạng cục bộ và giảm nguy cơ hỏng hóc của mối lắp.
• Khả năng hấp thụ rung động: Thiết kế lượn sóng giúp hấp thụ chấn động và rung lắc lên đến 50% tốt hơn so với lông đền phẳng, đặc biệt hữu ích trong các ứng dụng yêu cầu độ ổn định cao.

Nhược điểm của Lông đền lượn sóng

• Hạn chế tải trọng lớn: Lông đền lượn sóng (thép carbon) chỉ chịu được lực nén 500-1000 N (tùy kích thước M4-M12 và độ dày). Nếu vượt quá, nó có thể biến dạng, mất đàn hồi và khả năng giảm rung.
• Giá cao với inox 304: Loại inox 304 đắt hơn thép carbon 3-5 lần do chống gỉ và bền tốt, nhưng khó phù hợp với dự án ngân sách thấp.
• Khó gia công: Inox 304 cứng (515-650 MPa), chống mài mòn, nhưng gia công phức tạp, cần dụng cụ chuyên dụng (máy cắt laser, máy dập lớn), trong khi thép carbon dễ cắt, uốn hơn.

Ngoài ra, bạn có thể tìm hiểu thêm về Lông đền tại Wikipedia - Washer (hardware)

1. Ngành công nghiệp ô tô

• Hệ thống treo: Wave Washer được sử dụng trong các bộ phận giảm xóc hoặc hệ thống treo để hấp thụ rung động, đảm bảo sự ổn định và êm ái khi xe di chuyển.
• Lắp ráp động cơ: Nó giúp duy trì lực căng giữa các bộ phận cố định, ngăn ngừa lỏng lẻo do nhiệt độ cao hoặc rung lắc liên tục.

2. Máy móc và thiết bị công nghiệp

• Máy móc vận hành: Trong các máy móc có chuyển động quay hoặc rung mạnh (như máy nén khí, động cơ điện), Wave Washer giữ vai trò giảm chấn và duy trì áp lực ổn định giữa các chi tiết.
• Ổ đỡ (Bearing): Nó được dùng để tạo lực ép trước (preload) trong ổ đỡ, giúp giảm độ rung và tăng tuổi thọ của ổ trục.

3. Điện tử và thiết bị điện

• Bo mạch và linh kiện: Wave Washer xuất hiện trong các thiết bị điện tử để cố định linh kiện, đồng thời cung cấp khả năng đàn hồi khi nhiệt độ thay đổi làm giãn nở vật liệu.
• Công tắc và đầu nối: Nó đảm bảo các kết nối cơ học luôn chắc chắn, tránh lỏng lẻo theo thời gian.

4. Ngành hàng không và vũ trụ

• Cố định trong môi trường khắc nghiệt: Với khả năng chịu rung động mạnh và thay đổi áp suất, Wave Washer được dùng trong các bộ phận của máy bay hoặc tàu vũ trụ, nơi mà độ tin cậy là yếu tố sống còn.

5. Ứng dụng trong xây dựng và lắp ráp

• Kết cấu cần đàn hồi: Wave Washer thường được sử dụng trong các kết nối bu-lông đòi hỏi khả năng co giãn nhẹ, chẳng hạn như lắp ráp khung thép hoặc thiết bị nặng.
• Ngăn lỏng lẻo: Nó giúp duy trì lực siết chặt trong các kết cấu chịu tải trọng thay đổi liên tục.

6. Đồ gia dụng và sản phẩm tiêu dùng

• Máy giặt, quạt điện: Wave Washer xuất hiện trong các thiết bị gia dụng để giảm rung động và tiếng ồn, đồng thời giữ các bộ phận cố định chắc chắn.
• Đồ chơi cao cấp: Trong các mô hình cơ khí hoặc robot nhỏ, nó đảm bảo sự linh hoạt và độ bền của kết nối.

Hướng dẫn lắp đặt Lông Đền Lượn Sóng

Bước 1: Chuẩn bị và kiểm tra trước khi lắp đặt:

• Xác định kích thước bu lông (M4, M8, M12, v.v.) và chọn lông đền lượn sóng có đường kính trong tương ứng.
• Đọc kỹ thông số kỹ thuật trên bao bì sản phẩm (hoặc bảng thông số của nhà cung cấp) để đảm bảo lông đền đáp ứng tiêu chuẩn và phù hợp với tải trọng/rung động của ứng dụng.
• Chuẩn bị công cụ cần thiết: cờ lê (kích thước phù hợp, ví dụ cờ lê 13 mm cho bu lông M8), bu lông, đai ốc, và nếu cần, thêm lông đền phẳng (flat washer) để hỗ trợ phân tán lực.

Bước 2: Đặt lông đền lượn sóng vào bu lông:

• Luồn lông đền lượn sóng vào thân bu lông sao cho gợn sóng hướng về phía vật liệu nền (bề mặt tiếp xúc). Điều này giúp gợn sóng tạo áp lực đều, tăng khả năng giảm rung.
• Đảm bảo lông đền ôm sát bu lông, không bị lệch hoặc xoay trong quá trình lắp đặt. Nếu lông đền quá lỏng (kích thước không khớp), chọn size phù hợp hơn (ví dụ: thay M8 bằng M10 nếu bu lông lớn hơn).

Bước 3: Luồn bu lông qua lỗ vật liệu

• Đưa bu lông (có lông đền lượn sóng) qua lỗ của vật liệu nền (ví dụ: khung thép, bo mạch, hoặc tấm nhôm). Đảm bảo lỗ có đường kính tương thích với bu lông (sai số dưới 0.05 mm theo tiêu chuẩn như DIN 935).
• Nếu vật liệu mềm (như nhựa hoặc nhôm), đặt thêm lông đền phẳng giữa lông đền lượn sóng và vật liệu để tránh hư hỏng bề mặt do áp lực gợn sóng.

Bước 4: Siết đai ốc với momen kiểm soát

• Đặt đai ốc lên bu lông và siết bằng cờ lê hoặc máy siết. Điều chỉnh momen siết dựa trên kích thước bu lông
• Tránh siết quá lực (vượt quá 30 Nm với M12), vì điều này có thể làm ép phẳng gợn sóng, mất khả năng đàn hồi.

Bước 5: Kiểm tra và hoàn thiện

• Kéo nhẹ bu lông hoặc đai ốc bằng tay để kiểm tra độ chắc chắn. Nếu cảm thấy lỏng, siết thêm với momen nhỏ hơn (tăng 2-3 Nm).
• Quan sát lông đền để đảm bảo gợn sóng vẫn giữ hình dạng ban đầu, không bị ép phẳng.
• Sau 24-48 giờ vận hành, kiểm tra lại lần nữa để đảm bảo mối ghép ổn định, vì lông đền có thể tự điều chỉnh khi chịu tải trọng ban đầu.

✅Đặt Ngay Tại Mecsu – Hàng Có Sẵn, Giao Siêu Tốc!

Xem thêm:

• Hướng Dẫn Lựa Chọn Lông Đền Lượn Sóng Theo Tiêu Chuẩn DIN 935
• So Sánh Lông Đền Lượn Sóng ISO 7093-1 Với Các Loại Khác
• Ứng Dụng Thực Tế Của Lông Đền Lượn Sóng JIS B 1251 Trong Ô Tô
• Lông Đền Lượn Sóng Inox 304: Giải Pháp Chống Gỉ Tối Ưu
• Bảo Quản Lông Đền Lượn Sóng Đúng Cách Để Tăng Tuổi Th