SKF là thương hiệu đến từ Thụy Điển, tên đầy đủ "Svenska Kullager Fabriken" , được thành lập vào năm 1907. SKF là thương hiệu vòng bi số 1 thế giới. Vòng bi SKF được sử dụng với quy mô toàn cầu. SKF cung ứng hơn 30,000 loại vòng bi với đủ kích cỡ, cỡ nhỏ nhất đạt 0.003g, cỡ lớn nhất đạt 34 tấn. Chủng loại sản phẩm vòng bi gồm có: vòng bi cầu, vòng bi đũa, vòng bi đũa hình côn, vòng bi đỡ chặn tiếp xúc và các chủng loại khác.
Bạn chưa tìm được sản phẩm? Tìm thêm qua bộ lọc sản phẩm.
Vòng bi côn (Tapered Roller Bearing) hay vòng bi đũa côn, sử dụng các con lăn hình côn cùng với rãnh lăn tương ứng trên vòng trong và vòng ngoài. Thiết kế đặc trưng này cho phép vòng bi chịu đồng thời tải trọng hướng tâm và tải trọng dọc trục lớn theo một hướng. Trong nhiều ứng dụng, vòng bi đũa côn thường được lắp thành cặp để có thể chịu tải dọc trục theo cả hai hướng. Nhờ khả năng chịu lực vượt trội, loại vòng bi này được sử dụng rộng rãi trong trục bánh xe ô tô, hộp số, và các cơ cấu chịu tải nặng.
Khi một ứng dụng cơ khí phải đối mặt đồng thời với cả tải trọng hướng tâm (Radial Load) và tải trọng dọc trục (Axial/Thrust Load) ở mức độ nặng, và đặc biệt khi yêu cầu về độ cứng vững (Rigidity) của hệ thống ổ lăn là rất cao, thì vòng bi côn (Tapered Roller Bearing) nổi lên như một giải pháp kỹ thuật không thể thay thế. Thường được gọi là Bạc đạn côn hoặc Ổ lăn côn, loại vòng bi này có thiết kế độc đáo với các phần tử lăn và rãnh lăn mang hình dạng côn.
Đặc điểm then chốt của vòng bi côn là các con lăn hình côn (tapered rollers) được bố trí nghiêng góc so với trục vòng bi, lăn trên các rãnh lăn cũng có dạng côn trên vòng trong (gọi là "côn" - cone) và vòng ngoài (gọi là "chén" - cup). Thiết kế côn này không chỉ cho phép vòng bi chịu được tải trọng kết hợp nặng mà còn tạo ra khả năng điều chỉnh khe hở hoặc thiết lập độ căng ban đầu (preload) trong quá trình lắp ráp, một yếu tố cực kỳ quan trọng đối với độ chính xác và độ cứng vững của nhiều hệ thống cơ khí. Với khả năng chịu tải vượt trội và tính linh hoạt trong lắp đặt (thường theo cặp), vòng bi côn là thành phần cốt lõi trong vô số ứng dụng đòi hỏi khắt khe, từ trục bánh xe ô tô đến hộp số công nghiệp hạng nặng.
Sử dụng vòng bi côn mang lại những lợi thế kỹ thuật đặc biệt:
Vòng bi côn bao gồm các thành phần cơ bản:
Đây là cụm lắp trên trục, bao gồm:
Nguyên lý hoạt động: Do hình dạng côn của con lăn và rãnh lăn, khi chịu tải hướng tâm, một lực thành phần dọc trục sẽ được tạo ra. Do đó, vòng bi côn một dãy luôn phải được lắp đối xứng với một vòng bi côn khác (hoặc vòng bi khác có khả năng chịu tải dọc trục) để cân bằng lực này và chịu tải dọc trục theo hướng ngược lại. Góc của rãnh lăn vòng ngoài (góc chén) và góc của con lăn quyết định góc tiếp xúc (α) của vòng bi, ảnh hưởng trực tiếp đến tỷ lệ chịu tải hướng tâm và dọc trục. Góc tiếp xúc càng lớn, khả năng chịu tải dọc trục càng cao.
Dựa vào số dãy con lăn và cấu hình lắp ghép:
Đặc điểm: Là loại phổ biến nhất, chỉ có một dãy con lăn côn.
Khả năng chịu tải: Chịu tải hướng tâm và tải dọc trục theo một hướng.
Yêu cầu lắp đặt: Bắt buộc phải lắp theo cặp (ghép đôi) theo kiểu Lưng-Đối-Lưng (Back-to-Back - DB) hoặc Mặt-Đối-Mặt (Face-to-Face - DF) để chịu tải dọc trục hai chiều và thiết lập khe hở/preload. Khoảng cách giữa hai vòng bi (khoảng cách hiệu dụng - effective spread) ảnh hưởng đến khả năng chịu mô men uốn.
Ký hiệu Seri phổ biến: 302xx, 303xx, 320xx, 322xx, 323xx, 313xx... (hệ mét), hoặc theo hệ inch (ví dụ: LM..., HM...).
Đặc điểm: Tích hợp hai hàng con lăn côn trong một cụm vòng bi duy nhất. Tương đương với một cặp vòng bi một dãy được ghép sẵn.
Cấu hình: Có hai cấu hình chính:
Khả năng chịu tải: Chịu tải hướng tâm và tải dọc trục theo cả hai hướng rất cao. Độ cứng vững cao.
Ưu điểm: Lắp đặt đơn giản hơn so với việc lắp và điều chỉnh hai vòng bi đơn lẻ. Khe hở/preload thường được thiết lập sẵn bởi nhà sản xuất.
Ký hiệu Seri phổ biến: Phụ thuộc vào cấu hình TDI/TDO và nhà sản xuất (ví dụ: 35xxxx, 5xxxx, HH..., HM...).
Đặc điểm: Gồm bốn hàng con lăn côn, được thiết kế cho khả năng chịu tải hướng tâm và dọc trục cực kỳ lớn.
Ứng dụng: Chủ yếu trong các trục cán của nhà máy luyện kim (Rolling Mills) và các ứng dụng công nghiệp siêu nặng khác.
Hệ thống mã hiệu vòng bi côn khá phức tạp, đặc biệt với hệ inch. Dưới đây là một số quy tắc chung:
Cấu trúc mới (ISO 355): Dùng một chữ cái chỉ góc tiếp xúc + hai chữ cái chỉ Seri kích thước + ba chữ số chỉ đường kính lỗ 'd'. Ít phổ biến trong thực tế.
Cấu trúc phổ biến (dựa trên hệ cũ): Thường là [Seri (3xxxx)] + [Mã Lỗ (2 số)].
Seri: Bắt đầu bằng số 3. Các số tiếp theo chỉ seri góc tiếp xúc và seri kích thước bao. Ví dụ:
Hậu tố: X (kích thước theo chuẩn ISO mới), J (góc tiếp xúc khác chuẩn cũ), P5/P6 (cấp chính xác),...
Cấu trúc: Mã hiệu thường gồm 2 phần riêng biệt: mã Côn (Cone - K...) và mã Chén (Cup - K...). Phải đặt hàng cả hai mã để có bộ vòng bi hoàn chỉnh.
Ví dụ: LM11949 (Cone) / LM11910 (Cup) là một bộ vòng bi côn hệ inch rất phổ biến. HM88649 / HM88610 là một bộ khác.
Ý nghĩa các số: Thường không theo quy tắc nhân 5 như hệ mét. Bắt buộc phải tra cứu catalogue hoặc bảng chuyển đổi để biết kích thước d, D, B, T.
Khuyến nghị: Do sự phức tạp, đặc biệt với hệ inch, cách tốt nhất là luôn tra cứu catalogue của nhà sản xuất (Timken, SKF, NSK, Koyo...) hoặc liên hệ Mecsu với mã hiệu bạn có để được xác định chính xác thông số
Mã sản phẩm | Đường kính trong (d) (mm) | Đường kính ngoài (D) (mm) | Bề rộng tổng (T) (mm) |
25 | 52 | 16.25 | |
35 | 72 | 18.25 | |
80 | 140 | 35.25 | |
15 | 35 | 11.75 | |
17 | 40 | 13.25 | |
20 | 47 | 15.25 | |
25 | 52 | 16.25 | |
30 | 62 | 17.25 | |
35 | 72 | 18.25 | |
40 | 80 | 19.75 | |
45 | 85 | 20.75 | |
50 | 90 | 21.75 | |
55 | 100 | 22.75 | |
60 | 110 | 23.75 | |
65 | 120 | 24.75 | |
70 | 125 | 26.25 | |
75 | 130 | 27.25 | |
80 | 140 | 28.25 | |
85 | 150 | 30.5 | |
15 | 42 | 14.25 |
Nhờ khả năng chịu tải kết hợp nặng và độ cứng vững cao, Vòng bi côn được sử dụng rộng rãi trong các ứng dụng sau:
Ứng dụng máy móc nông nghiệp
Vệ sinh: Tuyệt đối sạch sẽ.
Dụng cụ: Máy ép, máy gia nhiệt, ống đóng/đệm phù hợp. Không dùng búa trực tiếp.
Lắp Côn (Cone) lên trục: Thường lắp chặt, dùng máy ép hoặc gia nhiệt. Lực ép chỉ tác động lên vòng trong.
Lắp Chén (Cup) vào lỗ: Thường lắp chặt, dùng máy ép hoặc làm lạnh gối đỡ/nung nóng nhẹ gối đỡ (nếu kích thước lớn). Lực ép chỉ tác động lên vòng ngoài.
Lắp Cặp và Điều Chỉnh Khe hở/Preload (Quan trọng nhất):
Mỡ: Phổ biến nhất cho nhiều ứng dụng (đặc biệt là trục bánh xe). Dùng mỡ gốc Lithium EP chất lượng tốt, độ đặc NLGI 2 hoặc 3. Điền đầy khoảng 30-50% không gian trống.
Dầu: Dùng cho hộp số hoặc các ứng dụng tốc độ cao, yêu cầu làm mát tốt. Dùng dầu bánh răng có độ nhớt và phụ gia EP phù hợp.
Tái bôi trơn: Theo lịch trình bảo dưỡng của thiết bị.
Kiểm tra định kỳ độ rơ lắc, tiếng ồn, nhiệt độ.
Kiểm tra và bổ sung/thay thế chất bôi trơn.
Kiểm tra tình trạng phớt làm kín (nếu có).
Chất lượng là yếu tố hàng đầu, hãy chọn sản phẩm từ các thương hiệu danh tiếng:
Mecsu cung cấp Vòng bi côn chính hãng từ các thương hiệu hàng đầu này.
1. Vòng bi côn là gì và dùng để làm gì?
Trả lời:
Vòng bi côn là loại vòng bi chuyên dùng cho các vị trí chịu tải nặng – đặc biệt là tải trục (lực dọc trục), ví dụ như trục bánh xe, hộp số, và máy cán. Nhờ cấu tạo con lăn hình côn, loại này có thể chịu tải kết hợp (vừa hướng kính, vừa hướng trục).
Kinh nghiệm cá nhân: Mình từng hỗ trợ khách thay vòng bi cầu bằng vòng bi côn trong bộ phận lô cuốn – từ lúc đổi sang loại côn, máy hoạt động êm hơn hẳn và không còn hiện tượng bạc nóng lên sau vài giờ vận hành như trước.
2. Phân biệt vòng bi côn thật và giả như thế nào?
Trả lời:
Để phân biệt hàng thật – giả, bạn nên kiểm tra: logo khắc laser rõ nét, mã sản phẩm trùng hộp – vòng, bề mặt mạ đều, có giấy tờ CO/CQ và chỉ mua từ nơi uy tín như Mecsu.vn – nơi có ảnh thật, thông tin chuẩn xác.
Kinh nghiệm cá nhân: Mình từng được khách đưa 2 mẫu Timken – 1 thật, 1 giả. Hàng giả trông rất giống, nhưng khắc mờ, quay thử thì khô rít. Sau này mình chỉ tin nơi có ảnh chụp thực tế và mã tra rõ ràng.
3. Làm sao chọn đúng kích thước vòng bi côn để thay thế?
Trả lời:
Cách nhanh nhất là tra mã vòng bi cũ, hoặc đo 3 kích thước: đường kính trong (d), ngoài (D), và chiều dày (B). Nếu cần tìm tương đương, bạn có thể dùng công cụ lọc mã tại Mecsu.vn, rất tiện.
Kinh nghiệm cá nhân: Có lần khách gửi mã đã mờ, mình dùng Mecsu nhập kích thước vào bộ lọc – chọn đúng được mã tương đương NTN chỉ sau 2 phút, không cần đo lại nhiều lần.
4. Vòng bi côn chịu tải trục 2 chiều được không?
Trả lời:
Không – vòng bi côn đơn chỉ chịu lực trục 1 chiều. Nếu cần tải 2 chiều, cần lắp đôi đối đầu (face-to-face hoặc back-to-back).
Kinh nghiệm cá nhân: Một máy chấn lắp vòng bi đơn cho cả hai chiều đẩy – hậu quả là bạc rơ và mẻ vai chỉ sau 1 tuần. Sau đó mình đề xuất lắp cặp đối đầu, hoạt động ổn định hơn hẳn.
5. Vòng bi côn có các loại nào?
Trả lời:
Gồm loại 1 dãy (phổ biến), 2 dãy (cho tải nặng hơn), 4 dãy (máy cán, công nghiệp nặng). Trên Mecsu có đầy đủ phân loại theo số dãy, rất dễ lọc.
Kinh nghiệm cá nhân: Máy ép nhôm của khách cần tải cao, mình đề xuất chuyển từ 1 dãy sang 2 dãy – độ bền tăng gần gấp đôi, khách không phải thay bạc liên tục nữa.
6. Bao lâu nên thay vòng bi côn?
Trả lời:
Tùy môi trường và tải trọng, trung bình 6–12 tháng nên kiểm tra hoặc thay mới. Nếu chạy liên tục 3 ca/ngày, nên kiểm tra định kỳ mỗi 3–6 tháng.
Kinh nghiệm cá nhân: Mình tư vấn khách thay định kỳ 9 tháng cho máy cắt thép. Sau 3 lần theo lịch, máy vận hành mượt, không còn bị “đứng bạc” như trước kia khi cứ đợi tới lúc hỏng mới thay.
7. Nên dùng mỡ hay dầu cho vòng bi côn?
Trả lời:
Kinh nghiệm cá nhân: Chuyển từ mỡ sang dầu bôi trơn cho hệ thống trục cán – nhiệt độ bạc giảm hơn 15 độ, tuổi thọ bạc tăng đáng kể. Nhưng lưu ý phải kiểm tra độ nhớt phù hợp.
8. Dấu hiệu vòng bi côn bị hư là gì?
Trả lời:
Kinh nghiệm cá nhân: Nếu cầm quay tay mà thấy khựng hoặc phát tiếng kêu nhỏ, bạn nên thay luôn – đó là lúc bạc sắp “giở chứng”. Đừng đợi tới khi trục gãy hoặc cháy motor mới xử lý.
9. Có nên mua vòng bi côn cũ không?
Trả lời:
Chỉ nên dùng cho thiết bị phụ hoặc kiểm tra kỹ càng – nếu không có vết mòn, không rơ và quay trơn. Tuyệt đối không dùng vòng bi cũ cho máy chạy tốc độ cao hoặc vị trí quan trọng.
Kinh nghiệm cá nhân: Mình từng mua lô bạc cũ tháo từ máy Nhật về – 10 cái thì dùng được 6 cái sau khi kiểm tra kỹ, còn lại xước mặt hoặc lăn sượng. Tiết kiệm nhưng rủi ro nếu không kiểm.
10. Giá vòng bi côn phụ thuộc vào những yếu tố nào?
Trả lời:
Thương hiệu, xuất xứ, độ chính xác, kích thước và số dãy đều ảnh hưởng đến giá. Bạn có thể tra giá trực tiếp tại Mecsu.vn để nắm trước ngân sách.
Kinh nghiệm cá nhân: So sánh giá SKF và ZWZ cho cùng mã – chênh gần gấp đôi. Tuy nhiên với máy phụ, chọn thương hiệu tầm trung cũng rất ổn nếu đúng thông số.
11. Tại sao vòng bi mới vẫn kêu?
Trả lời:
Có thể do lắp sai độ rơ, mỡ bôi trơn không đủ, sai chiều chịu tải hoặc hàng giả kém chất lượng.
Kinh nghiệm cá nhân: Mình từng xử lý máy CNC mới thay bạc nhưng vẫn kêu – sau kiểm tra phát hiện lắp sai chiều lắp trục nghiêng, gây ép lệch và kêu nhẹ. Sửa lại thì êm ngay.
12. Có thay vòng bi côn bằng loại khác được không?
Trả lời:
Không nên – mỗi loại vòng bi được thiết kế riêng cho loại tải nhất định. Vòng bi côn có khả năng chịu lực trục tốt hơn nhiều loại khác.
Kinh nghiệm cá nhân: Một lần khách dùng vòng bi cầu thay vào vị trí vòng bi côn cho tiết kiệm, 2 tuần sau gọi báo bạc vỡ và trục gãy. Cuối cùng lại tốn gấp đôi.
13. Khi nào cần dùng vòng bi côn 2 hoặc 4 dãy?
Trả lời:
Khi tải lớn, cần chịu lực liên tục trong môi trường công nghiệp nặng như máy cán, trục ép thủy lực, hoặc trục bánh xe hạng nặng.
Kinh nghiệm cá nhân: Dây chuyền cán tôn mình bảo trì dùng vòng bi 4 dãy – chạy 3 ca liên tục 1 năm mới cần thay. Còn nếu dùng 1 dãy sẽ mòn rất nhanh chỉ sau vài tháng.
14. Vòng bi côn có cần căn chỉnh độ rơ không?
Trả lời:
Có – đặc biệt là vòng bi côn đơn. Cần căn chỉnh độ rơ hợp lý để đảm bảo bạc không quá chặt (gây nóng) hoặc quá rơ (gây rung).
Kinh nghiệm cá nhân: Thường mình để độ rơ 0.02–0.04mm tùy vị trí – nếu lắp chặt quá, bạn sẽ thấy bạc nóng sau 15–20 phút chạy. Căn bằng tay và đồng hồ so là cách tốt nhất.
15. Mua vòng bi côn ở đâu uy tín và dễ tra cứu thông tin nhất?
Trả lời:
Nếu bạn cần một địa chỉ uy tín để mua vòng bi côn, đặc biệt là mua online nhanh chóng và chính xác, thì Mecsu.vn là lựa chọn mình đánh giá rất cao. Trang này cung cấp:
Kinh nghiệm cá nhân: Mình từng cần gấp vòng bi côn mã 30205 cho trục quay CNC. Sau khi mất thời gian hỏi 3 cửa hàng offline không có hàng, mình thử lên Mecsu và chỉ trong 5 phút đã tìm đúng mã, so sánh được 3 thương hiệu, đặt hàng và nhận được trong vòng 24h. Điều mình thích nhất là không phải mất công nhắn tin hỏi giá – mọi thứ đều rõ ràng.
✅ Cần Vòng Bi Chịu Tải Kết Hợp Nặng, Độ Cứng Vững Cao? Chọn Vòng Bi Côn Tại Mecsu!