Quang thông là gì? Cách tính tính quang thông chuẩn (2025)

Để lựa chọn loại đèn LED có chất lượng tốt, tiết kiệm điện năng, độ sáng cao thì yếu tố để lựa chọn là gì? Mọi người có bao giờ để ý thông số trên bao bì không? Một thông số cực kỳ phổ biến và quan trọng đó là quang thông. Bài viết hôm nay Mecsu sẽ giúp cho mọi người hiểu quang thông là gì, cách tính quang thông chuẩn, cũng như thêm căn cứ để lựa chọn đèn LED tốt nhất cho gia đình mình.

1. Quang thông là gì?

Anh em có thể nghe với tên gọi khác là thông lượng ánh sáng. Đây chính là thước đo tổng lượng ánh sáng có thể nhìn thấy được phát ra từ một thiết bị chiếu sáng. Nói cho dễ hiểu, quang thông chính là đại lượng để đo công suất bức xạ của ánh sáng phát ra từ một nguồn sáng.

Quang thông là chỉ số cho biết mức độ sáng của nguồn sáng là bao nhiêu. Nếu chỉ số này càng cao thì đèn càng sáng. Cho nên khi đi mua đèn, nhất là đèn LED, anh em nên chú ý vào chỉ số này.

Đơn vị của quang thông là Lumen (ký hiệu là lm). Trong các hệ đơn vị SI, CGS, quang thông được ký hiệu là Phi (Φv).

2. Các đặc điểm quan trọng của Quang thông

→ Mối quan hệ giữa Quang thông và Độ sáng

Quang thông và độ sáng là mối quan hệ song hành, tỷ lệ thuận với nhau. Chúng thể hiện toàn bộ năng lượng phát sáng của đèn. Chỉ số quang thông càng lớn thì đèn càng sáng, và ngược lại, quang thông nhỏ thì độ sáng kém. Vì thế, khi lựa chọn mua đèn, anh em nên ưu tiên loại có chỉ số quang thông lớn để đảm bảo độ sáng tốt.

→ Phân biệt Quang thông và Độ rọi

Đây là hai khái niệm dễ gây nhầm lẫn. Anh em có thể hiểu đơn giản như sau:

• Quang thông: Là tổng lượng ánh sáng mà đèn phát ra theo mọi hướng.
• Độ rọi: Là lượng ánh sáng chiếu trên một đơn vị diện tích bề mặt. Nó cho biết mức độ sáng tại một điểm cụ thể.

Nói cách khác, quang thông là số lượng ánh sáng, còn độ rọi là độ mạnh hay yếu của ánh sáng tại một vị trí.

Chính vì thế, quang thông là đại lượng không đổi theo vị trí chiếu sáng. Tức là dù vị trí chiếu sáng ở xa hay gần thì tổng lượng quang thông phát ra là như nhau. Còn độ rọi thì ngược lại, với vị trí chiếu sáng càng xa hoặc diện tích chiếu sáng càng rộng thì độ rọi càng yếu. Ngược lại, diện tích hẹp, vị trí chiếu sáng gần thì độ rọi sẽ cao hơn.

→ Hướng dẫn tính quang thông chuẩn xác

Về lý thuyết, có thể tính quang thông dựa vào công thức sau:

Tuy nhiên, vì quang thông là tổng lượng ánh sáng của đèn mà không tính theo một hướng phát sáng cụ thể nào. Cho nên trong thực tế, các nhà sản xuất sử dụng một thiết bị đo chuyên dụng (hình cầu tích phân) để tính toán chính xác. Chỉ số này sau đó được ghi luôn trên bao bì sản phẩm để người dùng dễ dàng lựa chọn.

3. So sánh hiệu quả Quang thông: Đèn LED vs Đèn Huỳnh quang & Sợi đốt

Đèn LED có nhiều dòng sản phẩm với các công nghệ chiếu sáng khác nhau như DIP, SMD hay COB. Thông thường, đèn có công suất chiếu sáng lớn thì quang thông của đèn LED càng cao. Quan trọng hơn, với cùng một mức quang thông (độ sáng), đèn LED tiêu thụ ít điện năng hơn nhiều so với các loại đèn truyền thống.

Ví dụ: Để đạt quang thông từ 200lm đến 3100lm:

• Đèn LED: Cần công suất 3W đến 32W.
• Đèn huỳnh quang: Cần công suất 5W đến 49W.
• Đèn sợi đốt: Cần công suất từ 25W đến 200W.

Dưới đây là bảng so sánh chi tiết để anh em dễ hình dung:

4. Làm sao để tính số lượng đèn cần dùng trong một không gian?

Để tính số lượng đèn cần dùng, đương nhiên là có công thức để tính. Với công thức này, mọi việc trở nên dễ dàng hơn khi áp dụng vào thực tế. Tuy nhiên, anh em cần lưu ý rằng công thức này chỉ mang tính chất tương đối vì số lượng đèn chiếu sáng còn phụ thuộc vào các yếu tố khác như: loại đèn, số lượng đồ đạc, cách bố trí và màu sắc của đồ nội thất, sở thích cá nhân...).

Lưu ý: Trước khi tính, các thông số cần xác định gồm: diện tích phòng (m²) và độ rọi tiêu chuẩn (đơn vị là lux) được các chuyên gia đề xuất cho từng không gian.

→ Công thức tính số lượng đèn

→ Ví dụ thực tế

Yêu cầu: Bạn cần tính số lượng bóng đèn cho phòng ngủ có diện tích 15m².

Cách tính như sau:

• Diện tích (S): 15 m².
• Độ rọi tiêu chuẩn (E): Với phòng ngủ, độ rọi tiêu chuẩn cần thiết theo các chuyên gia là 150 lx.
• Quang thông (Φ): Giả sử anh em chọn đèn LED 5W. Hiệu suất phát quang của đèn LED khoảng 80 đến 110 lumens/watt, ta lấy con số trung bình là 100 lm/W. Vậy, quang thông của 1 bóng đèn 5W là: 5W x 100 lm/W = 500 lm.

Áp dụng công thức:

• Số lượng đèn cần dùng = (Diện tích x Độ rọi tiêu chuẩn) / Quang thông 1 đèn
• Số lượng đèn = (15 x 150) / 500 = 4.5

Kết quả: Vậy số lượng đèn cần dùng cho phòng ngủ 15m² là 5 bóng đèn (làm tròn lên).

Mời anh em xem thêm nhé:

• Hồ quang điện là gì? Ứng dụng hồ quang điện
• Splitter là gì? Có bao nhiêu loại bộ chia quang?
• Quang điện trở là gì? Cấu tạo & nguyên lý hoạt động

Theo dõi bài viết tới đây, hy vọng mọi người có thể tự tin lựa chọn loại đèn vừa có ánh sáng cao vừa tiết kiệm điện cho gia đình hay cơ quan, tổ chức của mình nhé. Nếu còn thắc mắc cần được giải đáp hãy để lại bình luận dưới bài viết này.